Restrukturyzacja kredytu polega na modyfikacji warunków spłaty istniejącego zobowiązania finansowego. Jest to narzędzie oferowane przez banki i instytucje finansowe, mające na celu dostosowanie zasad jego spłaty do aktualnych możliwości finansowych kredytobiorcy. Dziś powiemy więcej na ten temat, zwracając szczególną uwagę na to, kiedy można i kiedy warto zdecydować się na takie rozwiązanie, jak o nie wnioskować i jakie kwestie wiążą się z tym. Zapraszamy do lektury!
Co to jest restrukturyzacja kredytu?
Jak już zauważyliśmy, restrukturyzacja kredytu jest instrumentem oferowanym przez placówki finansowe wobec wszystkich klientów, którzy zdecydowali się na wzięcie kredytu, a następnie z jakichś powodów mieli problem z uiszczaniem rat.
Na czym polega restrukturyzacja kredytu? Stanowi proces prowadzący w swoim założeniu do uniknięcia sytuacji, w której kredytobiorca nie jest w stanie terminowo spłacać swojego zobowiązania, co mogłoby prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i prawnych, zarówno dla niego, jak i dla kredytodawcy. Kluczowe aspekty, jakie dotyczą go, to:
- przedłużenie okresu spłaty – zmniejszenie miesięcznych rat poprzez wydłużenie okresu kredytowania,
- zmiana oprocentowania – przejście z oprocentowania zmiennego na stałe lub odwrotnie, zależnie od sytuacji rynkowej,
- karencja w spłacie kapitału – tymczasowe zawieszenie spłaty kapitału, z obowiązkiem płacenia jedynie odsetek,
- kapitalizacja zaległości – dodanie zaległych rat do kapitału kredytu, co pozwala na rozłożenie ich spłaty w czasie.
Kiedy można wnioskować o restrukturyzację kredytu?
Kredytobiorca może wnioskować o restrukturyzację kredytu w różnych okolicznościach życiowych, które wpływają na jego zdolność do terminowej spłaty zobowiązań. Do tych najczęstszych przyczyn należą:
- utrata pracy – brak stałego dochodu uniemożliwia terminową spłatę długu,
- nagła choroba lub wypadek – wysokie koszty leczenia mogą znacząco obciążyć budżet domowy,
- obniżenie dochodów – zmiana warunków zatrudnienia bądź obniżenie wynagrodzenia,
- wzrost wydatków życiowych – niespodziewane wydatki, takie jak remont mieszkania czy edukacja dzieci.
W tym miejscu chcemy też zwrócić uwagę na to, jakie kryteria bankowe obowiązują w przypadku ubiegania się o restrukturyzację kredytu. Otóż banki zwykle określają własne wymogi, które kredytobiorca musi spełnić. Wśród typowych oczekiwań można wymienić:
- historię kredytową – bank analizuje dotychczasową historię spłat kredytu,
- zdolność kredytową – nowa analiza zdolności kredytowej kredytobiorcy,
- dokumentację – przedłożenie wymaganych dokumentów potwierdzających trudności finansowe.
Jakie są możliwości w ramach restrukturyzacji kredytu?
Restrukturyzacja kredytu może przybierać różne formy, zależnie od potrzeb kredytobiorcy i możliwości placówki bankowej. Mamy tu na myśli:
- przedłużenie okresu kredytowania – wydłużenie okresu spłaty zmniejsza wysokość miesięcznej raty, co może ułatwić zarządzanie budżetem,
- zmianę harmonogramu spłat – dostosowanie harmonogramu spłat do nowych możliwości finansowych kredytobiorcy,
- karencję w spłacie – tymczasowe zawieszenie spłaty kapitału lub całkowite zawieszenie spłat na określony czas,
- obniżenie oprocentowania – negocjacje z bankiem mogą prowadzić do obniżenia oprocentowania kredytu,
- przejęcie długu przez inny podmiot – czasami możliwe jest przeniesienie kredytu na inny podmiot, na przykład członka rodziny,
- konsolidację kredytów – połączenie kilku zobowiązań w jedno, z niższą miesięczną ratą,
- refinansowanie kredytu – zaciągnięcie nowego kredytu na spłatę istniejącego, często na korzystniejszych warunkach.
Jakie są warunki uzyskania restrukturyzacji kredytu?
Każda instytucja finansowa może mieć własne wymagania dotyczące restrukturyzacji kredytu. Do typowych wymogów formalnych możemy zaliczyć:
- aktualną dokumentację finansową – konieczność dostarczenia zaświadczenia o dochodach, wyciągów bankowych oraz dokumentów potwierdzających koszty życia,
- uzasadnienie restrukturyzacji – potrzebę pisemnego wyjaśnienia przyczyn ubiegania się o restrukturyzację,
- historię spłat – należy liczyć się z tym, że placówka przeanalizuje dotychczasową historię spłat zobowiązań finansowych,
- analizę zdolności kredytowej – nastąpi ponowna ocena zdolności kredytowej.
Podczas starania się o restrukturyzację kredytu przeprowadza się negocjacje z podmiotem, który ma pozytywnie odnieść się do przedkładanego wniosku. W ramach nich dochodzi do uzgodnienia nowych warunków spłaty, określenia nowych terminów płatności oraz ustalenia obowiązujących stawek oprocentowania.
Co powinien zawierać wniosek o restrukturyzację kredytu?
Składając wniosek o restrukturyzację kredytu, należy uwzględnić kilka zasadniczych elementów. Oto one:
- data i miejsce składania pisma,
- dane osobowe kredytobiorcy – imię, nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL, numer telefonu,
- informacje dotyczące zobowiązania finansowego – numer umowy kredytowej, wysokość zobowiązania, termin spłaty, dotychczasowa historia spłat,
- uzasadnienie wniosku – szczegółowe wyjaśnienie przyczyn ubiegania się o restrukturyzację (np. utrata pracy, choroba),
- proponowane rozwiązania – sugerowane formy restrukturyzacji, które mogłyby pomóc w spłacie kredytu,
- czytelny podpis wnioskodawcy.
Nie należy oczywiście zapomnieć o dołączeniu wymaganej dokumentacji finansowej, w tym zaświadczenia o dochodach, wyciągów bankowych, rachunków czy innych dokumentów potwierdzających sytuację finansową.
Jakie są zalety i wady restrukturyzacji kredytu?
Restrukturyzacja kredytu to proces zmiany warunków umowy kredytowej posiadający zarówno wady, jak i zalety. Te pierwsze to:
- wydłużenie okresu spłaty – kredytobiorca będzie płacić odsetki przez dłuższy czas, co może zwiększyć łączną kwotę spłaconych odsetek,
- wyższy koszt kredytu – w niektórych przypadkach restrukturyzacja może wiązać się z wyższymi opłatami lub prowizjami,
- negatywny wpływ na BIK – informacja o restrukturyzacji może być widoczna w BIK przez okres 5 lat, co może utrudnić uzyskanie kredytu w przyszłości,
- ograniczenia w dostępie do innych produktów kredytowych – banki mogą być bardziej skłonne do odmowy udzielenia kredytu osobom, które w przeszłości restrukturyzowały swoje zobowiązania.
Z kolei te drugie to:
- uniknięcie upadłości – restrukturyzacja może pomóc w pominięciu jakże fatalnych skutków w postaci upadłości, jeśli kredytobiorca ma problemy ze spłatą rat,
- poprawa zdolności kredytowej – po restrukturyzacji i uregulowaniu zobowiązań, zdolność kredytowa może się poprawić, co ułatwi uzyskanie kredytu w przyszłości,
- poczucie lepszego komfortu – spłata mniejszych rat może pomóc w zmniejszeniu stresu związanego z zadłużeniem i odczuwaniem spokoju,
- zachowanie majątku – restrukturyzacja może pomóc w uratowaniu np. nieruchomości przed licytacją komorniczą.
Przed podjęciem decyzji o restrukturyzacji kredytu, należy dokładnie przeanalizować wszystkie za i przeciw. Warto również skonsultować się z doradcą finansowym, który pomoże w wyborze najlepszej opcji.
Z jakim kosztem wiąże się restrukturyzacja kredytu?
Z restrukturyzacją kredytu wiążą się pewne koszty. Nie sposób je jednoznacznie wskazać, ponieważ każdy podmiot określa je w sposób indywidualny.
Główne wydatki dotyczą zmiany warunków umowy kredytowej oraz podpisania do niej aneksu. Należy liczyć się z opłatami za rozpatrzenie wniosku, zmianę oprocentowania, wydłużenie okresu spłaty czy zawieszenie spłaty rat.
Mogą oscylować wokół kwoty 50-500 złotych lub 0,5-1,0% kwoty pozostałej do spłaty. Są to jednak orientacyjne sumy. Dokładne informacje w tym zakresie można pozyskać, kontaktując się z wybranym bankiem i składając wniosek o restrukturyzację.
Restrukturyzacja kredytu a BIK
Restrukturyzacja kredytu a BIK to kwestia, której powinieneś się przyjrzeć przed podjęciem ostatecznej decyzji o restrukturyzacji kredytu.
Biuro Informacji Kredytowej, w skrócie BIK, udostępnia dane dotyczące zdolności kredytowej i przeszłych zobowiązań. Na ich podstawie placówka bankowa może stwierdzić, czy wnioskodawca miał w przeszłości trudności w zakresie terminowych płatności i czy można powierzyć mu pieniądze.
Podobnie jest w przypadku restrukturyzacji kredytu. Instytucja finansowa najczęściej jest przychylna wobec swoich konsumentów, gdy ci opłacają raty terminowo. To oznacza, że w momencie pojawienia się problemów finansowych kluczowe jest szybkie zareagowanie i podjęcie stosownych kroków, aby nie dopuścić do jeszcze większych kłopotów. Wówczas istnieje duża szansa na to, że kredytodawca wyrazi aprobatę wobec opisywanego procesu.
Najważniejsze jest to, aby zachować dobrą zdolność kredytową. Osobom z negatywnymi wpisami w BIK może być ciężko pozyskać przychylną odpowiedź na prośbę o wydłużenie okresu kredytowania albo zmniejszenie wysokości raty. Zwykle wnioski rozpatrywane są indywidualnie. Jest to równoznaczne z tym, że ich wniosek postrzegany jest jako pewnego rodzaju wniosek o kredyt, co skorelowane jest z przebrnięciem przez wszystkie etapy, jakie obowiązują z chwilą zawierania nowej umowy.
Innymi słowy, sprawdzany jest między innymi BIK. Restrukturyzacja kredytu a zły BIK – jaki jest związek? Niekorzystny BIK jest utrudnieniem w możliwości skorzystania z restrukturyzacji kredytu. Nie jest to jednak barierą nie do przeskoczenia. Oczywiście kredytodawca może nie być skłonny do dogadania się z wnioskodawcą, ale nie musi tak być zawsze. Otóż potknięcia z przeszłości, które miały charakter krótkotrwały, mogą być rozpatrywane dużo bardziej przychylnie. Warto nadmienić, że raport BIK obejmuje historię kredytową sprzed ostatnich pięciu lat. Jest to jednoznaczne z tym, że zły BIK niedotyczący okresu bezpośrednio poprzedzającego złożenie prośby, nie będzie kłopotliwy.
Restrukturyzacja kredytu a zdolność kredytowa
Wpływ restrukturyzacji kredytu na zdolność kredytową jest złożony i zależy od wielu czynników, takich jak np. rodzaj zastosowanego postępowania czy historia kredytowa. Dla przykładu, wydłużenie okresu spłaty zazwyczaj poprawia zdolność kredytową, ponieważ obniża wysokość raty, a tym samym zmniejsza obciążenie finansowe kredytobiorcy.
Z kolei obniżenie raty może mieć pozytywny lub negatywny wpływ na zdolność kredytową. Z jednej strony, niższa rata oznacza mniejsze obciążenie finansowe, z drugiej strony może wydłużyć okres spłaty kredytu, co w rezultacie zwiększa całkowity koszt kredytu i może negatywnie wpłynąć na scoring kredytowy. Osoby, które w przeszłości miały problemy ze spłatą zobowiązań, mogą mieć niższą zdolność kredytową po restrukturyzacji.
Restrukturyzacja kredytu a zwrot prowizji
Jeśli ktoś zastanawia się nad tym, czy w przypadku restrukturyzacji kredytu przysługuje zwrot prowizji, odpowiadamy, że to zależy od rodzaju restrukturyzacji oraz warunków umowy kredytowej. Ogólnie rzecz biorąc w momencie wcześniejszej spłaty całości kredytu, zawsze przysługuje zwrot części prowizji. Natomiast przy restrukturyzacji, która nie wiąże się ze wcześniejszą spłatą całości kredytu, nie ma ustawowego obowiązku zwrotu prowizji.