Procedury restrukturyzacyjne firm są regulowane przez przepisy Ustawy prawo restrukturyzacyjne. Proces ten jest możliwy w ramach czterech rodzajów postępowań – jednego pozasądowego oraz trzech sądowych. Restrukturyzacja firmy ma na celu wyeliminowanie przyczyn kryzysu ekonomicznego, poprawę relacji z klientami i wierzycielami, a także polepszenie płynności finansowej.
Restrukturyzacja firmy – przykłady działań restrukturyzacyjnych
Proces restrukturyzacji firmy ma jeden główny cel. Przede wszystkim to postępowanie pozwala uniknąć upadłości przedsiębiorstwa. Dzieje się tak przez zawarcie układów z wierzycielami czy przeprowadzenie działań sanacyjnych.
Na czym polega restrukturyzacja firmy? Jej cechami są:
- wstrzymanie postępowań egzekucyjnych, uchylenie zajęcia rachunku bankowego i zatrzymanie innych „agresywnych” działań ze strony wierzycieli,
- wprowadzenie zmian w zakresie operacyjnym przedsiębiorstwa, jeżeli są konieczne,
- budowa zaufania u kontrahentów oraz poprawa relacji z wierzycielami,
- optymalizacja zadłużenia oraz zatrudnienia,
- pozyskanie dodatkowych źródeł finansowania.
Restrukturyzacja przedsiębiorstw jest wykorzystywana przy niewypłacalnych lub zagrożonych niewypłacalnością firmach. Dzięki temu procesowi wierzyciele mogą odzyskać znaczną część należności. W przypadku upadłości likwidacyjnej niestety najczęściej można liczyć na maksymalnie kilka do kilkunastu procent zwrotu. Restrukturyzacja umożliwia spłatę nawet całości – oczywiście przy odpowiednio ustalonym z wierzycielami planie.
Prawo restrukturyzacyjne opiera się na ochronie wartości przedsiębiorstwa, a także poszanowaniu praw wierzycieli. Dlatego też ustawodawca sformułował konkretne regulacje:
- zapewnienie firmom instrumentów prawnych, dzięki którym mogą przeprowadzić restrukturyzację, jednocześnie chroniąc prawa wierzycieli,
- oddzielenie restrukturyzacji od upadłości, by unikać negatywnych konotacji wśród uczestników rynku gospodarczego,
- zwiększenie uprawnień wierzycieli,
- zapewnienie szybkości i efektywności postępowania restrukturyzacyjnego.
Rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych
Istnieją aż cztery rodzaje postępowania związane z restrukturyzacją firmy. Warto wiedzieć, że nie wszystkie są sądowymi procesami:
- o zatwierdzenie układu – to postępowanie bez udziału sądu. Prowadzi je doradca restrukturyzacyjny. Ustalone układy są jedynie zatwierdzane przez sąd,
- przyspieszone postępowanie układowe – pozwala zawrzeć układy po sporządzeniu spisu wierzytelności,
- układowe – dłużnik zawiera układy po sporządzeniu oraz zatwierdzeniu wierzytelności przez sąd,
- sanacyjne – pozwala przeprowadzić działania sanacyjne oraz zawrzeć układy po sporządzeniu i zatwierdzeniu wierzytelności przez sąd.
Przykłady działań w procesie restrukturyzacyjnym
Przykładów działań w procesie restrukturyzacyjnym można wymienić mnóstwo. Należą do nich wszystkie procesy, które mają na celu poprawić sytuację finansową przedsiębiorstwa, ustalić układy z wierzycielami czy też usprawnić organizację w firmie.
Przedstawiamy kilka przykładów działań stosowanych podczas restrukturyzacji firmy:
- negocjacja warunków spłaty długów z wierzycielami,
- optymalizacja kosztów oraz pozyskiwanie nowych źródeł finansowania,
- usprawnienie procesów operacyjnych oraz reorganizacja pracy,
- wprowadzenie nowych technologii, optymalizacja łańcucha dostaw lub zmiana strategii marketingowej,
- prywatyzacja, fuzje oraz przejęcia,
- cięcia kosztów oraz zmiany w ofercie produktowej.
Restrukturyzacja firmy nie kończy się na etapie ustalenia układów z wierzycielami. Postępowanie zostaje zakończone dopiero po zakończeniu spłaty określonych należności. Warto wiedzieć, że proces może dotyczyć zarówno niewielkich firm, jak i ogromnych korporacji. Możliwa jest restrukturyzacja firmy jednoosobowej – tak jak w przypadku ogromnej działalności rzędu X czy Facebook.
Przykład restrukturyzacji przedsiębiorstwa – jak wygląda proces w praktyce i czy przynosi efekty?
Przykładów restrukturyzacji firm można znaleźć mnóstwo. Standardowo ten proces sprawia, że firma znajduje się później w znacznie lepszej sytuacji finansowej oraz nie jest już zagrożona upadłością.
Poniżej podajemy dwa przykłady restrukturyzacji przedsiębiorstw:
- Braster – spółka technologiczna, która specjalizuje się w produkcji urządzeń do domowego badania piersi. Proces restrukturyzacji ta firma przeszła w 2024 roku. Problemy finansowe były wynikiem długiej i kosztownej komercjalizacji produktu,
- X – to platforma społecznościowa wcześniej znana jako Twitter. Została ona przejęta przez Elona Muska, właściciela Tesli oraz SpaceX. Po tym zakupie właściciel przeprowadził restrukturyzację firmy. Miała ona na celu zwiększenie rentowności platformy, a także zmianę niektórych jej głównych założeń.
W obu tych przypadkach wykorzystano dość podobne procedury związane z restrukturyzacją firmy. Jakie działania podjęto?
- Zarządzanie długiem – obie firmy renegocjowały warunki spłaty długów z wierzycielami. Pozwoliło to na odroczenie części zobowiązań oraz zmniejszenie miesięcznych rat.
- Optymalizacja kosztów – zredukowano koszty operacyjne przez wprowadzenie efektywniejszych procesów. Firmy negocjowały umowy z dostawcami usług i produktów, a także zmniejszyły zatrudnienie.
- Zwiększenie efektywności – wprowadzono nowe technologie i rozwiązania, by zmniejszyć czas pracy potrzebny na uzyskanie tych samych efektów.
- Zmiany organizacyjne – zmodyfikowano zarząd firm.
Efektem restrukturyzacji firmy w powyższych przypadkach jest znaczne zwiększenie przychodów. Oprócz tego oba przedsiębiorstwa zagwarantowały tym sobie solidniejszą pozycję na rynku.