Przymusowa restrukturyzacja jest procesem, który przeprowadza się, kiedy bankowi lub innej instytucji finansowej grozi upadłość i brakuje perspektyw na rozwiązanie problemu w inny sposób. Ma ona na celu przede wszystkim zabezpieczenie środków zgromadzonych przez klientów danej firmy (np. na rachunku bankowym). Przedstawiamy, na czym polega proces przymusowej restrukturyzacji banku.
Czym jest przymusowa restrukturyzacja banku?
Banki są instytucjami finansowymi, które mają ogromne znaczenie dla krajowej i światowej gospodarki – obsługują przechowywanie depozytów, inwestowanie oraz zaciąganie czy też spłatę kredytów. Dlatego też działalność takich firm jest stale monitorowana przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF).
Przymusowa restrukturyzacja jest procesem, który przeprowadza się na podstawie ustawy z dnia 10 czerwca 2016 roku o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. Jej cel to zabezpieczenie środków klientów, które zostały zgromadzone za pośrednictwem rachunków bankowych. Ustawa chroni interesy konsumentów – ma za zadanie zapobieżenie upadłości banku, gdy tylko pojawi się realne zagrożenie.
Przymusowa restrukturyzacja polega na:
- utrzymaniu lub poprawie płynności i stabilności finansowej banku,
- ograniczeniu zaangażowania funduszy publicznych,
- zapewnieniu kontynuacji funkcji realizowanych przez bank (częściowo lub całkowicie),
- ochronie konsumentów i inwestorów,
- ochronie środków, które zostały powierzone bankowi przez klientów.
Proces przeprowadza Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG). Przejmuje on kontrolę nad bankiem i stosuje różne instrumenty jak umorzenia czy konwersja zobowiązań, by poprawić sytuację finansową instytucji.
Kiedy przeprowadza się przymusową restrukturyzację?
Wyżej wymieniona ustawa wskazuje, kiedy stosuje się przymusową restrukturyzację. Kluczowe jest to, że proces dotyczy wyłącznie banków i innych instytucji finansowych. Kiedy wymagają one przymusowej restrukturyzacji? Gdy:
- występuje zagrożenie niewypłacalnością,
- możliwe działania samego podmiotu nie pozwalają na usunięcie zagrożenia niewypłacalnością,
- podjęcie działań jest istotne dla interesu publicznego (np. by odzyskać depozyty klientów).
Najczęściej podstawą rozpoczęcia jest zgłoszenie od Komisji Nadzoru Finansowego. Każda przymusowa restrukturyzacja musi być uzasadniona potrzebą ochrony klientów oraz stabilności rynku.
Warto również wiedzieć, że Komisja Nadzoru Finansowego ma obowiązek informowania Bankowego Funduszu Gwarancyjnego o wszystkich sytuacjach, które mogą wskazywać na trudną sytuację finansową takiej instytucji jak bank czy firma pożyczkowa. Dlatego też przekazywane są informacje o zagrożeniu upadłością, zaprzestaniu spełniania warunków prowadzenia działalności itd.
Na czym polega przymusowa restrukturyzacja banku?
Proces wdraża się, kiedy bank jest zagrożony niewypłacalnością i nie ma realnych perspektyw na poprawę tej sytuacji za pomocą innych metod. Przymusowe postępowanie restrukturyzacyjne przeprowadza Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Przejmuje on kontrolę nad bankiem i stosuje różne instrumenty, by przede wszystkim chronić depozyty klientów.
Do przymusowej restrukturyzacji instytucji finansowych wykorzystuje się:
- przejęcie przedsiębiorstwa banku przez inny podmiot,
- umorzenie lub konwersję zobowiązań banku,
- wydzielenie aktywów, które mogą być przekazane innemu podmiotowi.
Nie są to jedyne rozwiązania. Bankowy Fundusz Gwarancyjny wykorzystuje różne instrumenty dostosowane do konkretnej sytuacji i instytucji finansowej. Ochrona depozytów klientów jest kluczowa, jednak przymusowa restrukturyzacja ma na celu także ustabilizowanie działalności przedsiębiorstwa.
Kto ponosi koszty przymusowej restrukturyzacji?
Kosztem przymusowej restrukturyzacji banku są obarczeni właściciele zagrożonego niewypłacalnością banku. Na czas postępowania tracą oni swoje uprawnienia, a „stery” przejmuje Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Właściciele mogą ubiegać się o odszkodowanie, jeżeli udowodnią, że ich sytuacja majątkowa uległa znacznemu pogorszeniu w wyniku przymusowej restrukturyzacji – porównując ją do ogłoszenia upadłości.
Koszty procesu restrukturyzacyjnego tylko częściowo mogą być pokryte przez BFG, ponieważ są gromadzone na ochronę depozytów klientów. Standardowo większą ich część lub całość powinni pokryć właściciele. Tylko jeżeli przymusowa restrukturyzacja nie przynosi rezultatów, może być konieczne dalsze wsparcie z funduszy publicznych.
Przymusowa restrukturyzacja – co jeszcze warto o niej wiedzieć?
Należy pamiętać, że ten proces jest skomplikowany i wymaga współpracy wielu instytucji, w tym BFG, Komisji Nadzoru Finansowego, a także organów regulacyjnych. Przymusowa restrukturyzacja ma ratować zagrożone banki oraz zapewniać stabilność całemu systemowi finansowemu.
Bankowy Fundusz Gwarancyjny ma zestaw skutecznych narzędzi, które pozwalają szybko interweniować w przypadku potencjalnej niewypłacalności instytucji finansowej. Gwarantuje je ustawa z dnia 10 czerwca 2016 roku, która implementuje unijne dyrektywy także do Polski.
Przymusowa restrukturyzacja to element systemu zabezpieczeń związanego z finansami. Ma ona chronić interesy klientów banków, a także stabilność sektora bankowego.